Το δόγμα του αγγλοσαξονισμού, η νίκη του ευρωατλαντισμού και η ασύντακτη αποδόμηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης


Το δημοψήφισμα στη Μεγάλη Βρετανία είναι πλέον παρελθόν και το Brexit αποτελεί ασφαλώς το σημαντικότερο πολιτικό γεγονός της Γηραιάς Ηπείρου από την πτώση του τοίχους του Βερολίνου και εντεύθεν, που θα αλλάξει άρδην τα δεδομένα τόσο στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο και στην Ευρώπη. Όμως, η καταστροφολογία με την οποία προσεγγίζεται το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος αγγίζει τα όρια της υπερβολής και ασφαλώς είναι ένας τρόπος εκτόνωσης όσων τάχθηκαν αναφανδόν υπέρ του Bremain.

Σε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία, ο βρετανικός λαός, και κυρίως το κομμάτι εκείνο που υπέστη τα μεγαλύτερα πλήγματα, στράφηκε σε μια εγγενή ροπή του αγγλοσαξονισμού, τον απομονωτισμό. Επέλεξε να ανακτήσει το μέρος της κυριαρχίας της χώρας του που παραχωρήθηκε στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και να αποδεσμευτεί από τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ταυτόχρονα, βεβαίως, αποξενώνεται, εκουσίως, και από τα δικαιώματα που απορρέουν από τις ίδιες συνθήκες.  Όμως, μέχρι να ολοκληρωθεί η δίχρονη διαπραγμάτευση που προβλέπει το άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισσαβόνας περί αποχώρησης κράτους - μέλους και ουσιαστικά να πάψει να απολαμβάνει τα οφέλη του πλήρους μέλους και κυρίως της απαγόρευσης εισαγωγικών δασμών από τα λοιπά κράτη - μέλη, σε συνδυασμό με τη σημαντική υποτίμηση της στερλίνας, η Βρετανία πιθανότητα θα έχει αυξήσει αρκετά τις εξαγωγές της, θα έχει βελτιώσει σημαντικά το εμπορικό ισοζύγιό της και θα έχει αναζωογονήσει ικανοποιητικά την ισχυρή βιομηχανία της. Χωρίς, πάντως, αυτό να σημαίνει ότι δεν θα μετρήσει και απώλειες μέσα από αυτή τη διαδικασία.

Παράλληλα, το Brexit θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε περιχαράκωση της Βρετανίας στο ΝΑΤΟ, του οποίου υπήρξε ιδρυτικό μέλος. Στις τάξεις του ΝΑΤΟ, η αδιαμφισβήτητη υπεροχή των ΗΠΑ είναι κάτι που οι Βρετανοί μπορούν να αποδεχθούν ευκολότερα, παρά τη γερμανική ηγεμονία στην Ευρώπη. Εξάλλου, οι Βρετανοί πάντοτε ένιωθαν εγγύτερα την άλλη πλευρά του Ατλαντικού παρά την αντίπερα όχθη της Μάγχης. Ενώ, δεν πρέπει να λησμονείται ότι βασική ευρωπαϊκή στόχευση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, όπως διατυπώθηκε από τον πρώτο Γενικό Γραμματέα της, λόρδο Ισμέι, είναι «να κρατά τους Αμερικάνους μέσα, τους Ρώσους έξω και τους Γερμανούς κάτω». Σε αυτό, λοιπόν, το σαφώς οριοθετημένο και αγγλοσαξονικώς ελεγχόμενο γεωπολιτικό περιβάλλον, φαίνεται να νιώθει πιο άνετα η πλειοψηφία των Βρετανών, όπως αυτή αποτυπώθηκε στο δημοψήφισμα της 23 Ιουνίου και αναμφίβολα αποτελεί στρατηγική νίκη του ευρωατλαντισμού και συνακόλουθα καίριο πλήγμα στην προοπτική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, όπως την οραματίστηκαν οι Ρόμπερτ Σούμαν, Ζαν Μονέ και Κόνραντ Αντενάουερ.

Από την άλλη, η παγωμένη αντίδραση του Βερολίνου στο αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος, που εν πολλοίς καθόρισε και τη στάση των Βρυξελλών, επιβεβαιώνει την ανυπαρξία οράματος και την έλλειψη των αναγκαίων αυτή τη στιγμή ηγετικών ικανοτήτων, που θα αποτρέψουν μια ασύντακτη αποδόμηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Την ώρα που το ευρωπαϊκό οικοδόμημα χρειάζεται ουσιαστικές δράσεις που θα αντιστρέψουν το αρνητικό κλίμα και θα καλλιεργήσουν εκ νέου τη χαμένη εμπιστοσύνη στους λαούς που ταλαιπωρούνται από τις εξοντωτικές πολιτικές λιτότητας, το Βερολίνο επιλέγει συνειδητά την αδράνεια μέχρι και τις γερμανικές εκλογές το Φθινόπωρο του 2017. Αλλά, όπως πολύ προφητικά ανέφερε κάποτε ο πρώτος πρόεδρος της Κομισιόν, Βάλτερ Χάλσταϊν: «Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι σαν το ποδήλατο. Όταν δεν κινείται συνεχώς, πέφτει».

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ανθεκτικότητα Ερντογάν

«Δεν ονειρεύτηκα ποτέ ότι θα γίνω πολιτικός. Ούτε ξέρω αν θα γίνω ποτέ.»

Ομιλία στην Ολομέλεια της Βουλής για την ανάγκη αξιολόγησης της ισχυριζόμενης ανηλικότητας αιτητών ασύλου