Το διπλό κίνητρο των τραπεζών για μαζικές εκποιήσεις


Η μεγαλύτερη απειλή που απορρέει από το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο περί εκποιήσεων είναι η μαζική και καταχρηστική χρήση τους από τις τράπεζες. Γι’ αυτό, όλες οι ελπίδες για τη μη μετατροπή τους σε μέσο μαζικής εξόντωσης των μικρομεσαίων, δηλαδή αυτών που πλήγηκαν περισσότερο από την κρίση, εναποτέθηκαν στο περιβόητο «πλαίσιο αφερεγγυότητας» και ειδικότερα στο πέμπτο νομοσχέδιο του «πλαισίου» που αφορά την υποχρέωση που θα υπέχουν οι εγγυητές μετά την εκποίηση της υποθηκευμένης περιουσίας του πρωτοφειλέτη. Η μη απαλλαγή των εγγυητών μετά τις εκποιήσεις, όπως θα δείξουμε παρακάτω, θα ανοίξει τον ασκό του Αιόλου και οι τράπεζες θα αποκτήσουν διπλό κίνητρο να προχωρήσουν άμεσα σε μαζικές εκποιήσεις.
 
Σήμερα, τα πλείστα τραπεζικά ιδρύματα αντιμετωπίζουν δύο σοβαρά προβλήματα: Το πρώτο πρόβλημα αφορά τον τεράστιο όγκο μη εξυπηρετούμενων δανείων, γεγονός που τις αναγκάζει να καταγράφουν μεγάλες ζημιές στους ισολογισμούς τους υπό τη μορφή «προβλέψεων». Το δεύτερο πρόβλημα αφορά τα μειωμένα «ταμειακά διαθέσιμά» τους, γεγονός που περιορίζει την ευελιξία τους και αυξάνει το βαθμό εξάρτησής τους από τον Έκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας (ELA).
 
Αν, λοιπόν, οι τράπεζες γνωρίζουν ότι μετά την εκποίηση της υποθηκευμένης περιουσίας του πρωτοφειλέτη θα μπορούν να «κυνηγήσουν» τους εγγυητές για το υπόλοιπο της οφειλής (αν η τιμή εκποίησης της περιουσίας είναι μικρότερη από το ύψος του δανείου), τότε έχουν σημαντικό κίνητρο να προχωρήσουν σε μαζικές εκποιήσεις, ακόμα κι αν αυτό θα έχει ως νομοτελειακό αποτέλεσμα τη δραματική και καθολική μείωση στις τιμές των ακινήτων. Κι αυτό γιατί θα μπορούν άμεσα να διορθώσουν το ένα από τα δύο προαναφερθέντα προβλήματα, δηλαδή να βελτιώσουν τα «ταμειακά διαθέσιμά» τους. Όσον αφορά το ύψος της τιμής εκποίησης είναι κάτι που προφανώς δεν θα απασχολεί τις τράπεζες, αλλά μόνο τους εγγυητές που θα κληθούν να αποπληρώσουν το υπόλοιπο της οφειλής και που δυστυχώς δεν θα έχουν κανένα λόγο στη διαδικασία εκποίησης. Κατόπιν, οι τράπεζες θα μεταφέρουν το υπόλοιπο της οφειλής στις «πλάτες» των εγγυητών, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν δραστικά και το έτερο προαναφερθέν πρόβλημα, αφού το υπόλοιπο της οφειλής δεν θα εγγράφεται ως ζημιά στους ισολογισμούς τους.
 
Αλλά και από ηθικής πλευράς, πώς μπορεί να θεμελιωθεί η ευθύνη του εγγυητή όταν προηγουμένως οι τραπεζίτες θα έπρεπε να λογοδοτήσουν για τις βολικές υπερεκτιμήσεις ακινήτων που έκαναν για να δικαιολογούν την παραχώρηση υπέρογκων επισφαλών δανείων και κατ’ επέκταση να δικαιολογούν τα παχυλά μπόνους που λάμβαναν; Ποιο είναι τελικά το κόστος που θα αναλάβουν οι τράπεζες για την εγκληματική διαχείριση του κινδύνου που έκαναν τα χρυσοπληρωμένα αρμόδια τμήματά τους; Πώς μπορούμε σήμερα, εν μέσω αυτής της πρωτοφανούς αρνητικής οικονομικής συγκυρίας, να διαρρηγνύουμε περαιτέρω την κοινωνική συνοχή, δημιουργώντας αντίπαλα «στρατόπεδα» (ακόμα κι ενδοοικογενειακά) μεταξύ πρωτοφειλετών και εγγυητών, κι όλα αυτά για χάρη των τραπεζών και -το ειρωνικότερο- υπό το μανδύα ενός δήθεν «πλαισίου αφερεγγυότητας»;
 
Τέλος, το κλισέ επιχείρημα ότι η υπερψήφιση τέτοιων εξοντωτικών μέτρων αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση και προϋπόθεση για την αποδέσμευση της (κάθε) επόμενης δόσης, δεν μπορεί πλέον να πείσει τους πολίτες, οι οποίοι γνωρίζουν ότι οι δόσεις πάνε κατευθείαν στη «μαύρη τρύπα», αφού εξυπηρετούν σχεδόν εξ ολοκλήρου ληξιπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις του κράτους.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ανθεκτικότητα Ερντογάν

«Δεν ονειρεύτηκα ποτέ ότι θα γίνω πολιτικός. Ούτε ξέρω αν θα γίνω ποτέ.»

Ομιλία στην Ολομέλεια της Βουλής για την ανάγκη αξιολόγησης της ισχυριζόμενης ανηλικότητας αιτητών ασύλου